لغات تاریخیه و جغرافیه

Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

اعتقاد - یهودی

İtikad - Yahudi

یهودیلرك منقسم اولدیغی فرقه+لردن بولنه+بیلانلر. )١) (خاخامی) فرفه+سی — بنی اسرائیل یوشع علیه السلامدن صكره حكومت ایدن (ایهود)ك وفاتی عقیبنده بر مدت پتپرستلكه میل و ینه اصلاح نفس ایدوب حضرت (داود) و (سلیمان) علیهما السلام زمانلرنده كوزل كتدیسه ده حضرت سلیمانك وفاتندن صكره حكومتلری دولت یهودیه و اسرایلیه ناملرله ایكی+یه منقسم اولدیغی كبی مذهبلری دخی بعض كونه اختلافه دوشدی و ممالك شرقیه+یه نفی و تغریبلرینه قدر مرور ایدن ایامده اعتقادلرینه ینه بوزقلق كلدی و مدت اسارتلری اولان یتمش سنه ظرفنده تورات شریف و احكامی همان اونودلمش بر حاله كیروب فلسطینه عودتلرنده عزیر علیه السلام و سائر پیغمبران كرام حضراتنك همتلریله ینه تجدد ایلدی لكن بینلرندە+كی اختلاف زائل اولمیوب بلكه تعصب سببله+دها زیاده قوت بولدی و بر مدت دخی بو حال اوزره كیدوب عصر ثانیء میلادیده ایچلرندن (آشه راب) و (یوحنان) و (راینو) كبی علما یتیشه+رك تلموت یروشالمی و بابلی كتابلرینی یازدقلرینه بناء دین اسرائیلیه متانت حاصل ایلدی. اشبو خاخامی فرقه+سی تلموت احكامنه و اسفار خمسه وسائره+یه اعتقاد و رعایت و موجبنجه عمل و حركت ایدرلر و آخر زمانده اعیسی علیه السلامك دنیایه كله+جكنه اینانورلر وعبادتخانه+لرینه عزیمت و عبادتده قصور ایدنلری دیانته تأدیب و ملتلرینك عاجز و فقراسنی نقود موقوفه+لرندن اعاشه ایلرلر. (تورات) كلمه+سنه و اسمی محرر اولنلرك اسملرینه دخی مراجعت بیوریله )٢) (سامری) یاخود (كوته ین) فرقه+سی — بونلر بش قسمه منقسم اولان اصل توراتی و احكامنی قبول ایدوب بونلردن ماعدا اوتوز درت یاخود قرق اوچ سفری قبول ایتمزلر. اشبو سامریلر حضرت سلیمان علیه السلامك وفاتی عقیبنده آیریلوب شخیمده دولت اسرائیلیه+یی تشكیل ایدن اون سبط خلمیدر بونلر بابل اسارتندن صكره فلسطینه کلوب بیت مقدس زیارتندن استغنا حاصل اولمق ایچون (غاریزیم) طاغنده بیت مذكوره مشابه بر معبد بنا ایتدیلر ایدی. الیوم یافه+ده و نابلسده سامری بولنور ایسه ده پك آزدر. )٣) (قرایی) فرقه+سی — بونلر دخی سامریلرك بر شعبه+سی كبیدر توراتك ناطق اولدیغی احكامی قبول ایدوب قصور اسفاری و خاخاملرك استنباطنی فبول ایتمزلر. ظهورلری سكزنجی عصر میلادی+یه طوغریدر الیوم روسیه ممالكنده و لهستنده پك چوق بولنورلر. ٤) (صدوقی) فرقه+سی — بونلرك رئیسی اولان (صدوق) وقتیله بر عالمك (عبادتی امید مکافاة و خوف مجازاة ایچون اتماملی) سوزینی تأویل و عبادتی یالكز مقاصد دنیایه تخصیص و بعض فلسفه+یه تقلیداً بر اعتقاد اعلان ایدوب حشر و نشری و ملائکۀ كرامی و عنایات الهیه+یی و روحك بقاسنی انكار ایلدی. ظهورلری (٥٣٤٦ خ) تاریخنده یعنی میلادك ایكی یوز قرق سكز سنه مقدمندە+در مؤخراًً منقرض اولمشلردر. )٥) (فروشیم) یاخود (فریسی) فرقه+سی — بونلر خاخامیلرك غایت الغایه متعصبیدر. كندولرینه از چوق مخالفت ایدنلره شدتله معامله ایدرلر و صدوقیلره قارشو قدس شریفده بولنورلرایدی. ظهورلری ٥٤١٤ خ) تاریخنده یعنی میلادك یوز سكسان سنه مقدمندە+در صكره خاخامیلره قاشمشلردر. )٦) (خیسید) فرقه+سی — بونلر دخی صدوقیلره مخالف ایسه ده توراتك معانیء باطنه+سیله حامل اولمق طرفتی ترجیح ایدرلر ایدی. )٧) (قابال) فرقه+سی — بونلر آیات توراتیه+نك رموزاتیدر دیه+رك چیقاردقلری برطاقم معانیء غریبه اوزرینه كیدرلر و روحانیلره مخصوص برطاقم الفاظ و تركبات عجیبه+یه دوام ایله طباع التام تنزیل و استخدامنه چالیشورلر ایدی. ٨) (ره شابیت) فرقه+سی — بونلرك رئیسی اولان (یوناداب) ٤٧٣٤ خ) تاریخنده یعنی میلادك سكز یوز التمش سنه مقدمنده )آنتیستن)لر كبی بر مذهب ابداع ایدوب معتندلرینه زراعت و فلاحت و تصرف املاك كبی شیلری حرام اتمشیدی. )٩) (آسه ئی) فرقه+سی — بونلر ازدواج و محاربی حرام اعتقاد و صدوقیلره مخالف اوله+رق روحك بقاسنی اعتراف ایدرلر و بحر لوط سواحلنده ساكن اولدقلری اراضی+یی مشتركاً زرع و حاصلتیله كفاف ایدوب كندولرینه مخصوص عبادتخانه+لری دروننده یشلرلر و بالجمله ماللرینی مشترك طوتارلر ایدی. زمان ظهورلری (٥٤٤٤ خ) تاریخنده یعنی میلادك بوز اللی سنه مقدمنده+در . ١٠) (فیلون) فرقه+سی — فیلون کلمه+سنه نظر بیوریله )١١) (تراپوط) فرقه+سی — بو فرقه+یه داخل اولنلر چوق یمك یمزلر و تأهل اتمزلر و وقتلرینی دائما سكوت و یالكزلق و تفكرله کچوررلر ایدی بونلرك ظهوری اسكندریه+دندر لكن تابع اولدقلری دین دین موسا میدر یوخسه دین عیسا میدر تحقیق اولنه+مدی. )١٢) (شازدیم) یاخود (هازدیم) فرقه+سی — بونلر عباداتده حضرت (موسی) علیه السلامك امرایتدیكی درجه+دن دها ایلرویه كیدرلر و عبادت متصله اجرا ایدرلر و لهستانده و اسلاونیاده بولنورلر. ١٣) (سبطای) فرقه+سی — روافض یهوددندر ١٤) (مارتی نیست) فرقه+سی — بونلرك رئیسی (مارتی نس) پورتکیزلی بر یهودی ایدی مرقوم (١٧٥٤ م و ١١٢٨ ه) تاریخنده قباللرك اعتقادینه مشابه بر اعتقاد ابداع و رفض و الحادینی اعلان ایدوب طلوز و مارسلیا و بعض فرانسه ملكنده خیلی طرفدار بولدی. مارتی نیستلر شمدی ماصون لوجه+لرینه داخلدر. مورمون) فرقه+سی — خرستیانلرك ٤٥ نومروسنده ) آبیونیت) فرقه+سی — خرستیانلرك ٤٩ نومروسنده ) سمعانی) فرقه+سی — خرستیانلرك ٥٠ نومروسنده مورمونلرك توراتی التزاملرینه و آبیونیتلرك اعتقادات یهودیه+یی الدن براقماملرینه و سمعانیلرك خرستیانلقدن مطرود بولنملرینه نظراً بونلر یهودیلرك خارجیلری ظن اولنور ایسه ده اصل اعتقادلری مجهول اولدیغندن خرستیانلرك خارجیلری صرە+سنه یازلمش و نمرولری كوسترلمشدر