Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

آری
Arı

آری — انسانه نافع اولان بلی وجوده كتورن حیوانجقدر. بو حیوان خرطومیله چیچكلردن الدیغی بالی مسدس الشكل یاپدیغی حجره+لره املا ایدر و دشمننی قارننده اولان ایكنه+سیله صوقوب ایكنه+سنی اوراده براغور بر آدمی آری صوقدیغی زمان درحال ایكنه+یی چیقارملی یاخود مقراص ایله ایكنه+نك خارجنده قالان كوكنی كسوب ایكنه+نك كوكنده+كی سم ایله مملو كیسه+جكدن سمك سرایتنه میدان ویرماملی و اوزرینه سركه+لی صوده عادی طوزی حل ایدوب انكله ییقاملی و نشادر روحلی صو یاخود زیت یاغی طلاسیله آغریسنی كسملیدر
آریلر اوچ صنفدر بری اركك دیكری دیشی اوچنجیسی عمله طاقمیدر اركك آریلر سائرلرینه نسبتله قلیل العدد و بیوجك و ایكنه+سز اولور و بونلر قوغانلرده بر ایكی ماهدن زیاده طوردیرلمیوب عمله طرفندن هلاك و اخراج ایدیلور و دیشی آریلر بر قوغانده برقاچ دانه ظهور ایدر ایسه بربرینی قیرارق نهایت بریسی قالور و جمله+سنه حاكم اولور بو حاكم عمله طاقمنك یاپدقلری مسدس الشكل حجره+لره هر كون یوز یتمش عدده قدر یمورطه+لدیغی یمورطه+دن برر دانه+سنی قور ویمورطه+لر آچیلوب یاوریلر چیقدقده بیویوب بر هیئت تشكیل ایدنجه+یه قدر بسیلر و اناج آریلره برر ایكیشر ترفیق ایدرك بال و پتک اعمالنی اوكرتدیرر. عمله آریلر دخی اوچ صنفدر و برطاقمی بال طوپلامق و دیكری حجره+لری یایمق و او بری كتوریلان باللری حجره+لره یرلشدیرمك ایله مألوفدر
قوغانلردن زیاده بال اخذی مراد اولندیغی حالده قوغانلر كوزلجه حفظ و سائر هوام و حشراتدن محافظه و ایجابنده درونی تطهیر اولنمق و بر قوغانك آریسی نقصان بولمش ایسه چوغالتمق لازمدر. اشبو چوغالتمق دخی او سنه چیقاجق اولان اوغلك حاكمنی یعنی دیشیسنی بولوب تلف ایتمك ایله ممكندر بو حاكم قوغانك كیروسنده كندویه مخصوص اولان ممه شكلنده+كی پتك دروننده محبوس ایدوكندن بو پتك قطع ایله حاكم مرقوم تلف اولدیغی حالده جماعتی قوغانك آناج آریلرینه تابع اوله+جقلرندن قوغان قوت بولور. سكز قوغان ایچون بر دونم اراضی كافیدر و جوارنده صو بولنمق لازمدر