ضیا — خواص سائره+سندن بشقه واسطۀ رؤیت اولمغله طاننان
سیالۀ معلومه+در. اجسام ملتهبه ایله شمس و بعض كوا كب كندو جسملرندن نشر
ضیا ایدرلر. ضیا بتون غازلر ایله اکثر مایعات و بعض اجسام صلبه داخلندن
مرور ایدر. ضیانك مرورینه حیلولت ایتمیان جسملره شفاف ویا ناقل
ضیا و ضیانك مرورینه مانع اولنلره ده غیر شفاف دنیلور. حكمت طبیعیه+نك
ضیادن باحث قسمنه (فن مرایا) تعبیر ایدرلر. ضیانك انتشاری اثناسنده
نعقیب ایلدیكی استقامته خط شعاع تعبیر اولنوب خط شعاع محل خلا ایله
متجانس و شفاف واسطه+لر دروننده خط مستقیم استقامتنجه منتشر اولوب
خطوط شعاعیە+نك بر نقطه+دن دیكریه خط مستقیم اوزره منتشر اولمسی
خاصه+سی واسطه+سیله اجسامده (ظل ذاتی) و (ظل منتفل) دنیلان ایکی
نوع كولكه+نك اسباب حصولی تعیین اولنور. ضیا بر سطحه تصادف ایدنجه
استقمتنی تبدیل ایدر. بوكا (انعكاس) دیرلر. بر خط شعاع شفاف بر
واسطه+دن دیکرینه مرور ایدنجه اولكی استقمتنی تبدیل ایارك انكسار
دنیلان تبدلاته اوغراركه انكسارك درجۀ شدتی هر نوع خط شعاعلر ایچون
ثابت اولمیوب خطوط شعاعیەده آتیده كوستریلان رنكلری صرە+سنجه
شدت تناقص ایدر (مور. چیویدی. مائی. پشیل. صاری. ترنجی.
قرمزی.) خطوط شعاعیه+نك برلشمسندن حصوله كلان سموت ضیائیه+ك
شفاف بر جسمدن و مثلا منشوری الشكل بللوردن امراری اختلاف انكسار
مناسبتیله رنکلرینه كوره خطوط شعاعیە+نك اولمسی موجب اولور. مضی
بر ماده+نك درجۀ اضائه+سی شدتی مسافه زیاده لشدکجه تناقص ایلدیكی جمله+نك معلوم اولدیغی كبی مقدار تناقصك برمادۀ مضعیه ایچون مسافه+لرك مربعلیله
متناسب اولدیغیده بالتجربه ثابتدر. بر نقطۀ مضعیه ایله اضائه اولنان بر جسم
ایكنجی نقطۀ مضعیه+یه عرض اولننجه بعض حالاتده جسم منور طلمت پیدا
ایدر و بوندن كائن بر مقدار ضیایه دیكر بر مقدار ضیا ضم اولنورایسه قرانلق
حاصل اولمق لازم كله+جك كبی بر قاعده استدلال اولنورایسه ده بو خصوص
اخیراً (انترفرانس) دنیلان بر اثرك نتیجه+سی اولدیغی بالتجربه میدانه چیقارلمش
و تابع اولدیغی قوانین دخی تعیین اولنمشدر.
ضیانك حقیقتی حقنده بین الحكما قبول اولنمش ایكی فرض واردر. بونك
برینه فرض تلاطم دنیلوب بو فرضه كوره بو عالم (اتر) تعبیر اولنور غایت
رقیق و الاستیقی بر مادۀ سیاله ایله محاط اولدیغندن مادۀ مذكوره+نك قابل
رؤیت جسملرك تأثیری واسطە+سیله حصوله كلان اهتزازاتی طبقی اجسام
متصوته واسطە+سیله حصوله كلان اهتزازات هوا ایله قولاغه ایصال
اولندیغی كبی عضو بصره دخی ایصال اولنور. بناءً علیه رؤیت و ضیا
مادۀ سیالۀ مذكوره دروننده اجسام مرئیە+نك حصوله كتوردكلری حركت
تلاطمیه+نك اطرافه انتشار و تصادف ایتدكلری مقاومتلره كوره تبدل ایدرك
عضو بصره وصولندن عبارتدر. دیكری دخی فرض صدور دنیلان
فرضیات اولوب بوده ضیا نك جزؤ فردلری غایت رقیق بر مادۀ مخصوصه
اولوب اجسام مضیئه واسطە+سیله هر طرفه كمال سرعتله منتشر اولمقدن
عبارتدر.