زیچ — كواكبك سیر و حركتلرندن بحث ایدر و علم هیئتك ریاضیه قسمندن عد اولنور بر فن مخصوصدر. زیج ایله مسمی اولان كتب رصدات متوالیه ایله كواكبك حركات یومیه و سنویه+لرینی و حركات خاصه و وسطیه+لرینی مبین ترتیب اولنان جداولدن عبارت و خسوف قمر و كسوف شمسك زمان وقوعلرینی ونیرینك اجتماع و استقباللرینی و كواكب سیاره و ثابته+نك طول و عرضلرینی تعیین حقنده وضع اولنان دستور و قوانیندن و مرور زمان ایله حین رصدده ضبط اولنان حركاته طاری اوله+جق تخلفاتك دفع و ازاله+سنه مخصوص قواعددن باحثدر.
راصدین متقدمین مشهوره+دن (افلاطون) رومده و (بطلمیوس) هندده و (ابی الوفا) بغدادده و (ابی الحسن الصوفی) شیرازده و (بستانی) رقه+ده و متأخریندن (نصیر طوسی) بغدادده و (الغ بك) سمرقندده و (ابن شاطر) دمشقده كتابلر یازدیلر.
فی زماننا هیئث جدیده تسمیه اولنان مسلكی ابتدا اختیار ایدن (قوپرنیقوس) و مؤخراً پارسده (قسینی) و لالنددر.