Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

خسوف

خسوف — كرۀ قمرك بدر وقتنده ضیاسی بر مدت زائل اولوب بعده ینه عودت ایتمسنه اطلاق اولنور معلوم اولدیغی اوزره سیاراتدن ارض ایله قمر بالذات ضیادار اولمیوب نیر اعظمدن اقتباس نور ایله منور اولدقلرندن بونلردن بریله كرۀ شمس اره+سنه بر جسم مظلمك حیلولتی بونلره ضیانك ورودینه مانع اوله+رق بر وقت ظلمتده قالملرینی موجب اوله+بیله+جكی اشكاردر خسوف قمر قمرایله شمس ارە+سنه حد ذاتنده مظلم اولان ارضك حیلولتندن بشقه بر شیء دكلدر بو حسابجه اثر مذكورك دائما قمرك استقبالنده یعنی عربی آینك اون بشنده وقوعبولمسی ایجاب ایدر ایسه ده محرك قمرك سطحی منطقۀ بروجك سطحنه (٥,٨) قدر مائل اولدیغندن شمس و قمر و ارضك هر استقبالده و مركزلری بر مستویء عمودیده بولندیغی زمانلرده ذكر اولنان میلدن ناشی قمرك ظل مخروطیء ارضه داخل اوله+مامسی جهتیله كرۀ ارضك ظل مخروطیسی قمرك كاه التنه و كاه اوستنه دوشوب قمره تصادف ایده+مامكله هر استقبالده خسوف وقوعی لازم كلمز. خسوف قمرك اسباب ظاهره+سی ابتدا چبنلولر طرفندن كشف اولندیغی (٣٤٢٩ خ) تاریخنده یعنی میلادك ایكبیك یوز اللی بش سنه مقدمنده یازلمش بر چین تاریخنده كورلمكله استدلال اولنیور. كلدانیلرك (٧٢٠ م و ١٠٢ ه) تاریخده خسوفه دائر رصدلرینی بطلمیوس كندو حساباتنه اساس اتخاز ایتمشدر. و روملر (تالیس) نام حكیمك التی یوز قرق سنه+سنده خسوفی قبل الوقوع خبر ویردیكنی ادعا ایده+یورلر ایسه ده صحیح اولان روملرك هردوت و بطلمیوسدن اول خسوف حسباتنه واقف اولمدقلریدر.