Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

حجاج بن یوسف الثقفی
Haccâc b. Yusuf

حجاج بن یوسف الثقفی — ملوك امویه+دن (عبدالملك) بن مروان زماننده عراق والیسی ایدی. عراق و حرمین شریفینده دعوایخلافت ایدن (عبدالله بن زبیر رضی الله عنه) حضرتلرینك غائله+سنی بیتورمك اوزره مأموراً اعزام قلندیغنده اول حوالیء مقدسه+ده ایتمدك ظلم و شناعت براقمدی و مؤخراً یعنی (٧٠١ م و ٨٢ ه) تاریخنده دخی رقیبی اولان (ابن اشعث)ك هجومنی دفعده پك چوق مشكلاته اوغرادیغندن انك طرفداری بولنان كوفه اهالیسنی فوق الغایه صیقشدیروب حتی یكیدن اجرای بیعت ایچون حضورینه چیقاردیغی مسلمانلره برر برر (بن دینمدن چیقمش اولدیغم حالده سكا بیعت ایتدم) تعبیر شنیعنی سویلته+رك امتناعده بولنانلری اعدام ایلدی. عراق والیلكیله كوفه+یه واردیغی صره+ده منبره چیقوب (یا اهل العراق و یا اهل الشقاق و النفاق و مساوی الاخلاق والله لا عصبنكم عصب السلمه و لالحونكم لحوالعصا فطال ما اوضعتم فی الضلالة وتمادیهم فی الجهالة یاعبید العصا انا الغلام الثقفی الی آخره) عباره سیله تهدید آمیز بر خطبه اوقودی كه (انا الغلام الثقفی)دن مرادی امام (علی) كرم الله وجهه حضرتلرینك (اللهم سلط علیهم الغلام الثقفی) دیه اهل عراق حقنده ایتدیكی بد دعایی تلمیخ و اشارت ایدی. بر آره+لق مأمور استیلاسی اولدیغی (دیرجماجم) نام موضعك اسراسنی قتل و نقود و اموال مغتنمه+یی اعطا و بذل خصوصلرنده افراط و اسراف ایلدیكی ملك عبدالملك ابن مروانك مسموعی اولنجه حجاجه تهدید و توبیخی متضمن شوفرمانی كوندرمشدر (اما بعدفقد بلغنی عنك اسراف فی الدماء و تبذیر فی العطاءوقد حكمت علیك فی الدماء فی الخطاء الریة وفی العمدالقود وفی الاموال ان تردها الی مواضعها ثم تعمل بر أبی فانما هو مال الله تعالی و نحن امناؤه فان كنت اردت الناس لی فما اغنانی عنهم وان كنت اردتهم لنفسك فما اغناك عنهم و سیأتیك منی امران لین وشدة فلایؤمننك الا الطاعة ولا یوحشنك الا للعصیة فاذا اعطاك الله عزوجل الظفر فلاتقتلن جانحا ول اسیرا) مومی الیه حوصلۀ انسانیته صیغماز بو كبی دها پك چوق غدر و اعتساف ایله حكومت سوروب اک صكره دخی فقهای عربدن مشهور (سعید بن جبیر) حضرتلرینی حضورنده مظلوماً اعدام ایتدیرر ایكن حكمت ربانی شعورینه بر فنالق طاری اولمغله اون بش كیجه و كوندز كمال عذاب و اضطراب ایله یشایوب (٧١٣ م و ٩٥ ه) تاریخنده كندی بنا كرده+سی اولان واسط شهرنده فتادۀ مغاك هلاك اولدی. قرأن كریمه حركه وضعی بونك اثریدر دیرلر. حجاجك عقل و سخاوتی و ادبیاتده اولان فضل و مهارتی دخی ظلمی كبی ناقابل انكار مواددن اولوب كتب ادبیه+ده خیلیجه آثار شعریه+سی واردر بعض مرتبه حلمدن دخی بهرە+دار ایدی شویله كه بركون یالكزجه كوفه خارجنده كزینوركن تصادف ایلدیكی بر شخصه (امیریكز حجاج حقنده نه دیرسك) دیو صوروب او آدم دخی (ثمود نسلندن اولمسی مظنون و شر محض ایدوكی رونموندر) دیمكله حریفه دونه+رك (سن بنی بیلورمیسك) سؤالنه لا جوابی آلنجه حجاج كیم اولدیغنی اكلاتدی حریف ایسه استفنی بوزمیه+رق (یا حجاج سن بنی بیلورمیسك) دیوب حجاج خیر دیدكده (اشته بنده عتقای بنی عامردن هر اوچ آیده بركره مجنون اولور بر آدم كه جنتمك بوكون اك مشتد اولدیغی كوندر) دیو اعتذاره باشلامغله حجاج كوله+رك قصورینی عفو ایلدی. حجاج دنیایه كلدیكی زمان دبری قپالی ایمش صكره+دن آچمشلر و بر قاچ كون سود اممدیكندن قان امزیرمشلر ایمش.