Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

حایتی
Haiti

حایتی — امریقای جنوبی ایله شمالی اره+سنده واقع آنتیل اطه+لرندن بو نامله معروف هیئت جمهوریی حاوی بر بیوك اطه+نك اسمیدركه طولاً ٢٢٠ وعرضاً ٢٦٠ كیلومترو جسامتنده اولوب اهالیسی بر ملیون رادە+سنده+در اشبو اطه (غرب) (جنوب) (ریتیونیت) (شمال) (شمال شرقی) (جنوب شرقی) ناملریله التی اداره+یه منقسم و مركزلری پورتو اوپرنس) (قای) (غونایو) (قاب حایتی) (سانتیاغو) (سانتودومنغو) نام شحرلردر ممالك مزبوره+یی شرقدن غربه تمدید ایدن (سیباغو) نام بر سلسلۀ جبال جزیره+نك روحی مثابه+سنده اولوب التون كموش باقر جیوه كبی برچوق معادن متنوعه و انهار متعدده ایله جزیره+یی اسقا و احیا ایدر قهوه شكر پموق توتون قامش اخشابی محصولات طبیعیه+سندن ایسه ده هواسی نمناك و وخیمدر جمهوریت مذكوره+نك لسان رسمیسی فرانسزجه و مذهبی قتولكدر. اشبو اطه (١٤٩٢ م و ٨٩٨ ه) تاریخنده (قریستوف قولومبو) طرفندن كشف اولنمش و اوچ سنه صكره اسپانیوللر سانتودومنغویی اوراده تأسیس ایدوب بونك آز بر زمانده كسب عمران ایلمسی اوزرینه بتون اطه بو نام ایله یاد اولنمغه باشلامشیدی مؤخراً حایتینك ساحل شمالیسی قربنده واقع (طورتو) اطه+سنده یرلشان فرانسز قورصانلری اسپانیوللرك بوراده+كی مستملكاتنی تخریب ایدرك (١٦٩٧ م و ١١٠٩ ه) تاریخنده عقد اولنان )ریسویك) ماهده+سی موجبنجه جزیره+نك غرب جهتنه مالك اولدیلر فقط صكره فرانسزلر ایله اسپانیوللر اوراده بولنان سیاه اهالی+یه آشوری درجه اعتسافه باشلادقلرینه بناء اهالیء مزبوره اولا اسپانیوللره بعده فرانسزلره رفع لوای عصیان ایدرك (١٨٠٥ م و ١٢٢٠ ه) تاریخنده فرانسزلری اطه+دنطرد و ابعاد و كندو قوماندانلری بولنان (دوسالین)ی بالاستقلال برنجی (ژان) نامیله حایتی مسند ایمپراطوریسنه اقعاد ایلدیلر و بر سنه صكره مومی الیه قتل اولنمغله سیاهلرك دیكر قوماندانی (قریستوف) یرینه کچوب خصمی بولنان (په یتون)ه قارشو بر نیجه شدید محاربه+لردن صكره اطه+نك قسم اعظمنی ید تصرفنه آله+رق برنجی (هانری) نامیله قرال اولدی په یتون ایسه اطه+نك جهت جنوبیسنی محافظه ایدرك وفاتنه دكین اورایی جمهوریت شكلیله اداره ایلدی و مؤخراً جنوب جهتنده په یتونك یرینه کچن (بوایه) اسپانیوللرك متصرف اولدقلری محللری و نواحیء سائره+یی دخی حوزۀ انقیادینه آلوب (١٨٢٢ م و ١٢٣٨ ه) تاریخنده بتون اطه+یه حكمفرمای استقلال اولدی و بوقدر اختلالاتدن صكره شرق جهتی اطه+دن كاملاً آیریقالوب اشبو جهت (١٨٣٤ م و ١٢٥٩ ه) تاریخندن بری (دومینی كن) جمهوریتی نامیله و مركز اداره+سی (سانتودومنغو) شهری اولمق اوزره بشقه+جه بر حكومت تشكیل ایلدی.