Lugat-ı Tarihiyye ve Coğrafiyye

جراثقال

) جراثقال — نفعی جزیل بر فن جلیلدر. قوت و مقاومتدن وبر جسمك حركت و موازتندن و قوتك نقطۀ تطبیق و جهت و استقامتندن و اجسامك سكونتلرندن و قوتلرك حل و تركیبلریله محصله+لرینك تعیینلرندن و خطوط و سطوح و اجسامك مركز ثقلتلرندن بحث و آلات صناعیه+دن مستقیم و منتحی مانیوله لرله مركب مانیوله+لردن و ترازو و قنطارك احوال و طرق اعمالندن و دیشلی چرخلردن و محورلردن و انلرك تركیبلرندن و ثابت و متحرك مقره+لردن و كذا تركیبلرندن و سطح مائل و منكنه و قامه ایله دلك و تماس احوالندن معلومات مكمله اعطا ایلر و اجسامک حركت و عطالتلرینه دائر قوانینی و مصادمه و مدافعه+لرینك قواعدینی بیلدیرر و سرعت و سقوطلرینه و حركات رقاصه+یه متعلق معلوماتی و بر طاقم تطبیقاته دائر مسائلی خبر ویرر بناء علیه فن مزبورك تعلمی ارباب صنایعه كوره لازم و بلكه الزمدر. مثلا قامتلری مساوی اولان علی و ولی نامنده ایكی حمال اوموزلرنده سكز بچق قدم طولنده بر صریق واسطه+سیله ١٥٠ قیه ثقلتنده بر یوكی كوتوررلر ایكن مذكور ثقلت علیدن اوچ بچق قدم اوزاق وضع اولندیغی ایچون بونلرك قاچر قیه ثقلتی تحمل ایتمش اولدقلری بیلنمك لازم كلسه فن مذكورده مانیوله بحثنده اولان قاعدۀ مخصوصه+سی واسطه+سیله علینك ١٧ /٤ ٨٨ قیه و ولینك ١٧ \ ١٣ ٦١ قیه ثقلتی متحمل اولدقلری حساب و استخراج اولنور.