جده — بحر احمر ساحلنده تجارتكاه بر شهردر. بورادن مكۀ مكرمه+یه طقسان كیلومترو یعنی اون سكز ساعتده واریلور و دروننده یكرمی بیك نفوسی تخمین اولنور ولیمانی و چارشوسی و قشله و ابنیه+سی منتظم اولوب لیماننه كیرە+جك اولان سفینه لرك كافه+سی قلاغوز المغه محتاج اولور و اهالیسی عطریات و قهوه و منسوجات و معمولات داخلیه+دن خیلیجه تجارت ایدر. ( ١٨١٢ م ١٢٢٨ ه) تاریخنده مصر والیسی محمد علی پاشا طرفندن اوغلی طوسون پاشا قوماندا سیله كوندریلان اردو اشبو شهری وهابیلردن قورتاردی و (١٨٥٨ م و ١٢٥٧ ه) تاریخنده اهالی فرانسز قونسلوسنی اعدام ایلدیكی جهتله فرانسزلر خیلیجه تضییق ایتدی.